Heel ABCD: met een signaal naar de buurt toe!
Bewoners uit Colmschate Noord en de Vijfhoek schuiven aan voor een Buur-etentje!
“Zorg dat iedereen zich onderdeel van de groep kan blijven voelen. Dat is cruciaal!”
Het is vanavond gezellig in Verbindingscentrum 5hoek. Zo’n 20 bewoners en beroepskrachten van het Voor Elkaar-team, Buurtbemiddeling en de gemeente gaan vanavond met elkaar in gesprek. En wel tijdens een heerlijk 3-gangen diner! De beroepskrachten signaleerden dat er in de wijk relatief weinig gebruik wordt gemaakt van Buurtbemiddeling. In plaats van zélf een oplossing te bedenken, delen ze het signaal eerst maar eens met de buurt. Herkennen de bewoners dit? Hoe gaat het samenleven er eigenlijk? Wat doen bewoners om het met elkaar leefbaar en gezellig te houden? Het werd een boeiende avond over verbinding en ontmoeting.
Laat bewoners het maar vertellen dus! Zij wonen in de buurt, kennen hun buurtgenoten en de buurtcultuur en ervaren, soms al tientallen jaren, hoe het samenleven er vorm krijgt. De beroepskrachten zijn vanavond vooral nieuwsgierige toehoorders. Deze bescheiden en lerende opstelling past bij de beweging die Raster heeft geïnitieerd richting werken vanuit Asset Based Community Development (ABCD). Een beweging waarin het de hele gemeente wil meenemen.
Herkenning
ABCD is wereldwijd de meest uitgewerkte vorm van community building. Anders gezegd; beroepskrachten werken aanvullend aan de buurt aan meer gemeenschapskracht, ruimte en zeggenschap voor bewoners. En dus wisselen vanavond 20 bewoners kennis en ervaringen uit over hun buurt. Ze inspireren elkaar en leren van elkaar. Na binnenkomst plakken de bewoners op een grote plattegrond van de wijken een sticker met wie ze zijn, waar ze wonen en op welke plek ze het liefst zijn. Daarna schuiven ze aan voor een heerlijk 3-gangen diner, compleet met amuses. Met dank aan de mensen van het Verbindingscentrum! Karin Voortman werkt in het Voor Elkaar-team. Ze opent de avond en somt een aantal problemen op die in de buurt spelen. De aanwezigen herkennen wat ze horen, helemaal of gedeeltelijk. Karin vraagt wie Buurtbemiddeling kent. Ongeveer een derde steekt een hand op, al weet niet iedereen waarvoor je er precies terecht kunt. Karins’ collega, Erna Lammers, licht dit toe.
Grote stap naar bemiddeling
Het roept de nodige reacties op. Bewoners geven aan dat ze het lastig vinden om dingen aan te kaarten. Dat de stap naar een bemiddeling een grote is en zelfs escalatie in de hand kan werken. Maar het kan ook deuren openen. Belangrijk om te weten is dat Buurtbemiddeling er ook is voor ‘licht advies’ of een coachingsgesprek, voor een luisterend oor. Als er iets speelt, kun je altijd vrijblijvend contact zoeken. Tijdens het eten gaan de gesprekken vooral over de buurt. Dat het er mooi is, mensen er welkom zijn en er van alles door bewoners wordt opgepakt. Mensen spreken elkaar aan en betrekken elkaar bij de buurt. Belangrijke constatering is dat het eerste contact beter geen klaagcontact is. Dan staat de relatie direct in de klaagstand. In bestaande buurcontacten is de remedie met elkaar in contact zijn en blijven. Diverse initiatieven dragen daaraan bij, waarbij ontmoeting centraal staat. Bij nieuwe bewoners draait het om ‘welkom heten’. Maak ze direct onderdeel van de groep, van de buurt. Dat kan door een bos bloemen langs te brengen of door een welkomstkaartje.
Het gesprek is cruciaal
De ABCD-Praatpot komt op tafel. Met bijzondere vragen. Het begint met de nodige hilariteit. Als de vraag is ‘wat gaat je moeiteloos af?’ is het antwoord: ‘klagen!’ De volgende vraag? Welke dag wil je nog een keer overdoen. Dat is de dag dat er in de buurt een tunnel werd geopend. De sfeer, jong en oud, saamhorigheid, stoeltjes erbij, zo’n dag dat alles klopt! De volgende vraag: ‘waar kun je jouw bijdrage aan geven in de wijk?’ Aan picknicktafels! Daar kun je samen aan zitten. Ze kunnen ook gedoe geven met hangjongeren. In andere straten blijken bewoners daar geen last van te hebben. Daar zijn de jongeren wel, maar is er geen overlast. Hoe komt dat? Omdat iedereen elkaar kent en dan houd je rekening met elkaar. Er komt een situatie op tafel waarin het bijna misging en jongeren echt overlast veroorzaakten. Toen hebben drie vaders ingegrepen. Niet door de jongeren weg te jagen. Ze gingen met de jongeren in gesprek. Met als uitkomst dat het prima is dat ze er zijn, maar dat ze ook respectvol naar de rest van de buurt toe kunnen blijven. Zo blijven de jongeren onderdeel van de buurt. Als handhaving dit doet, is het geen gesprek, maar aanspreken. Repressief en niet in dialoog. Terwijl dat gesprek cruciaal is. En dat je daarbij elkaars positie respecteert.
Ontmoetingsplekken gewenst
Wat ook wordt genoemd: geld waarmee je kan inspelen op wat er nodig is om iets snel te regelen. Bijvoorbeeld voor jongeren. Wijkmanager van de gemeente, Joris Hendriks, doet geanimeerd aan het gesprek mee. Hij legt uit dat die budgetten er echt zijn, de conclusie is dat niet iedereen ervan af weet. Er zijn in delen van de wijken plekken waar vooral jongeren elkaar kunnen ontmoeten. Die plekken zijn er niet voor andere bewoners. Terwijl die ontmoeting zo belangrijk is. Snijd je als gemeente nog meer voorzieningen weg uit de samenleving, dan gaat dat ten koste van het samen leven. En dat kost uiteindelijk alleen maar meer geld! Daar maken de bewoners zich zorgen over. Het idee leeft dat zelfs als er een ontmoetingsplek zou komen met twee betaalde medewerkers (een beheerder en iemand die zorgt dat bewoners elkaar gaan ontmoeten), dat dit zichzelf dubbel en dwars gaat terugbetalen. Maar hoe overtuig je de gemeenteraad daarvan? Aan de andere tafel komen er andere vragen uit de Praatpot. ‘Met wie wil je wel eens een dag meelopen?’ De bewoners noemen verschillende mensen. De wijkagent. De vuilnismannen, omdat ze altijd zo gezellig zwaaien. Met Buurtbemiddeling, het Voor Elkaar-team en met de wethouder.
Verbindende rol
Plenair delen de bewoners nog het een en ander met elkaar. Het is goed om te weten dat je ook voor licht advies bij Buurtbemiddeling terecht kan, voordat iets escaleert. Want je kunt best een tijd om elkaar heen leven, maar dat is niet ideaal. Als advies dan helpt om het netjes te houden, is dat heel fijn. Hoe houd je de buurt leefbaar met elkaar? Het draait om samenwerken, maar dat is niet altijd gemakkelijk. Het belangrijkste; blijf verbinding met elkaar zoeken. Als er twee clubjes met het pleintje in hun straat bezig zijn, zoek elkaar dan op! Leer van elkaar en leer elkaar kennen. De bewoners die hier zijn, doen hun best om de buurt gezellig te houden. Ze hebben een belangrijke verbindende rol in hun buurt. Het draait om goed omgaan met je buren. Investeer in dat contact, ook als je soms door een zure appel heen moet. En het is niet perse erg als mensen niet meedoen.
Wat willen jongeren zelf?
In de Vijfhoek is veel veranderd, best wat punten die kunnen verbeteren, maar de basis is dat het een fijne buurt is. Een van de aanwezigen woont er al 26 jaar en dat is niet voor niets. Het gesprek komt op jongeren. Daar is weinig voor. Kunnen we iets voor ze organiseren? De belangrijkste vraag is: wat willen de jongeren zelf? Het stellen van die vraag werkt wellicht beter dan dat je iets voor ze gaat verzinnen. Het gaat ook over het Verbindingscentrum. Dat is van binnen echt schitterend, maar van buiten onaantrekkelijk. Kan dat niet anders? Een bewoner doet zelf veel en ervaart weinig bijval van bewoners. Alleen als er eten en drinken is, komen ze. Zeker rondom minder leuke klussen als afval opruimen en schoonmaken van perken, is er weinig animo. Daarnaast hielp de gemeente ook niet mee. De buurt had op een gegeven moment zelf een systeem voor het afval verzonnen, waarna de gemeente containers plaatste. Toen was het weer terug bij af. Sommige bewoners hebben angst dat niemand de rol van de actieve bewoners overneemt. Anderen denken dat dit zijn weg wel vindt.
‘Welkom-gevoel’
De bewoners hebben veel mooie voorbeelden gedeeld over hoe ze met elkaar verbonden kunnen blijven. En bij het buurtleven betrokken blijven. Zorg dat je de buren kent. Zorg dat het eerste contact geen klaagcontact is. Verwelkom nieuwe mensen in de buurt met een bloemetje of kaartje. Door dat ‘welkom-gevoel’ ontstaat direct begripvol contact. Het begint bij dat kleine contact. Als dat er is, kan veel toekomstige ellende worden voorkomen. En denk na over hoe je eigen initiatief minder afhankelijk van jouw inzet kan zijn. Zodat jouw balletje ook in de toekomst kan blijven doorrollen! Het Buur-Etentje gaat in ieder geval doorrollen, want na deze avond hebben zich al verschillende bewoners gemeld die willen meedoen. En in ABCD-termen is iedere activiteit een mooie aanleiding om elkaar te ontmoeten!
Meer informatie over Buurtbemiddeling vind je hier.